Towarzystwo Przyjaciół Rzek
Iny i Gowienicy

Przygotowana przez ministra środowiska ustawa, tzw. rewolucja śmieciowa, to szansa dla Polski na czysty krajobraz i dogonienie europejskich standardów zagospodarowania śmieci. Przyjęta przez Sejm ustawa trafia do podpisu Prezydenta. – Dysponujemy ekspertyzami prawnymi, które potwierdzają jej zgodność z konstytucją – podkreśla minister.

Dzięki zmianom w przygotowanej przez Ministerstwo Środowiska ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach mieszkańcy nie będą już musieli samodzielnie zawierać umów z firmami odbierającymi odpady. Zgodnie z ustaloną przez gminę opłatą, każdy jej mieszkaniec będzie płacił za odbiór śmieci – wszystkich komunalnych odpadów, jakie wyprodukuje, w tym np. wielkogabarytowych czy zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Stawka opłaty będzie określana przez gminę na podstawie kosztów zagospodarowania odpadów. Obliczana będzie za osobę lub w powiązaniu z powierzchnią lokali czy ilością zużywanej wody. Gminy będą zobowiązane stosować stawki preferencyjne dla mieszkańców segregujących śmieci.

Poparcie przejęcia obowiązków odbioru i zagospodarowania śmieci przez samorządy

Opłata ustalana przez gminy będzie podobna do tej, jaką już teraz płacimy za wodę czy ścieki. - Nie jest to żadna forma podatku i nazywanie tej opłaty w ten sposób jest nieprawdą – podkreśla minister Kraszewski. Komentując zapisy ustawy dodaje:

- Polacy chcą, żeby w Polsce było czysto i chcą uporania się z górą śmieci. Przygotowana przez nas ustawa daje gminom do tego narzędzia. Liczymy na jak najszybsze podpisanie ustawy. Początek jej obowiązywania będzie jednocześnie początkiem nadrabiania przez Polskę zaległości w gospodarce odpadami i początek drogi, która docelowo doprowadzi nas do europejskich standardów w gospodarce odpadami, czyli bezpiecznego ekologicznie przetwarzania odpadów i segregowania śmieci. Według przeprowadzonych przez Ministerstwo Środowiska badań aż ponad 80 proc. Polaków popiera przejęcie obowiązków odbioru i zagospodarowania śmieci przez samorządy.

Minister Kraszewski podkreśla także, że jest otwarty na dyskusję i wyjaśnianie wszelkich kwestii związanych z ustawą. – Dysponujemy ekspertyzami prawnymi, które potwierdzają, że przepisy są przygotowane zgodnie z Konstytucją RP. Jeśli będzie taka potrzeba, będziemy wyjaśniać wszystkie kwestie.

Samorządy dzięki znowelizowanej ustawie zyskują narzędzia do realizacji obowiązków dbania o czystość i porządek na ich terenie. Dotychczas obowiązujące przepisy nie dawały gminie możliwości realnego egzekwowania płacenia za śmieci czy ich właściwego zgodnego z prawem zagospodarowania. W efekcie śmieci nielegalnie były wyrzucane do lasów czy rowów zatruwając glebę i wody podziemne.

Dla przedsiębiorców projekt ustawy wprowadza obowiązek uczestniczenia w przetargach organizowanych przez gminy na odbieranie lub odbieranie i zagospodarowanie odpadów. Po wejściu w życie ustawy, gminy rozpoczną wdrażanie systemu i organizowanie przetargów na ich obsługę. Dzięki uszczelnieniu systemu gospodarki odpadami do zagospodarowania „przybędzie” odpadów, które teraz zalegają w rowach i lasach. Oznacza to, że rynek dla przedsiębiorców, dotychczas szacowany na ok 5 mld złotych rocznie, może znacząco wzrosnąć. Tylko w zeszłym roku w Polsce zebrano ok. 12 mln ton odpadów komunalnych, a są to jedynie dane pochodzące od firm odbierających odpady – eksperci szacują, że obejmują tylko ok. 70 proc. mieszkańców.

Według ustawy gminy nie będą już musiały przeprowadzać referendum gminnego, którego wymóg w praktyce blokował przejęcie przez gminy zagospodarowania odpadów. Pozwoli to także na ustanowienie jednolitych zasad finansowania odbierania i zagospodarowania odpadów komunalnych na terenie całego kraju. Tam, gdzie wprowadzono już zarządzanie gospodarowaniem odpadami komunalnymi przez samorząd na mocy obecnie obowiązującego prawa, wyeliminowano porzucanie odpadów np. w lasach czy spalanie ich w domowych piecach. Ponadto obniżone zostały stawki opłat za ich odbieranie i zagospodarowanie. Dzięki jednej podstawowej stawce nikomu nie powinno „opłacać się” wyrzucanie odpadów do lasu.

System, w którym samorząd lokalny zarządza odpadami obowiązuje już we wszystkich krajach Unii Europejskiej poza Polską i Węgrami.

Przewidywane wejście w życie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach to styczeń 2012 r., z określonymi okresami przejściowymi dla poszczególnych rozwiązań, tak aby nowy system zaczął działać w całej Polsce od 1 lipca 2013 r. Ten okres przejściowy pozwoli na przystosowanie się wszystkich do nowych warunków.

2011-07-07
Źródło: Ministerstwo Środowiska, www.mos.gov.pl, fot. sxc.hu