Towarzystwo Przyjaciół Rzek
Iny i Gowienicy

15 lutego 2011 r. opublikowano w Dzienniku Ustaw ustawę o zmianie ustawy Prawo Wodne oraz niektórych innych ustaw - co oznacza, że wejdzie ona w życie od 18 marca. Nowelizacja transponuje do prawa polskiego istotne zapisy Ramowej Dyrektywy Wodnej oraz Dyrektywy Powodziowej UE. Najistotniejsze zmiany, kluczowe dla ochrony przyrody wód i ekosystemów od wody zależnych, to:

• Wyraźne zapisanie, że celem środowiskowym dla wód, wymagającym osiągnięcia w zasadzie do grudnia 2015 r., jest osiagniecie tzw. dobrego stanu (ew. dla wód silnie zmienionych i sztucznych - dobrego potencjału); obejmuje to kryteria biologiczne, hydromorfologiczne i fizykochemiczne.

• Ustalenie, że celem środowiskowym w stosumku do wód w "obszarach chronionych", wymagającym również osiągnięcia do grudnia 2015 r., jest  również 'osiagnięcie norm i celów wynikających z przepisów na podstawie których obszary te zostały utworzone'. Oznacza to, że do końca 2015 r. zarządcy wód powinni zapewnić własciwe warunki wodne do osiagnięcia celów ochrony rezerwatów przyrody, parków narodowych parków krajobrazowych... oraz do osiągnięcia właściwego stanu ochrony siedlisk i gatunków chronionych w obszarach Natura 2000.

• Nakaz odmowy zgody na realizację przedsięwzięć, które mogłyby spowodować nieosiagnięcie celów środowiskowych dla wód - chyba że wynikałoby z nadrzędnego interesu publicznego niemożliwego do zaspokojenia w inny sposób, i przedsięwzięcie jest ujęte w planie gospodarowania wodami w dorzeczu (tzw. "derogacja 4.7" z Ramowej Dyrektywy Wodnej). Czyli: zasady nieco podobne jak w Naturze 2000 będą odtąd dotyczyć wszystkich wód w Polsce. Dotyczy to postępowań o decyzję środowiskową (jest to nowo wprowadzany art 81 ust 3 ustawy ooś) - oznacza to zarazem, że w takim postępowaniu przedsięwzięcia muszą być badane pod kątem wpływu na stan wód. Od 15 listopada 2010 r. obowiązuje nowa lista "przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko": niemal każda inwestycja w wodach (w tym wszystkie regulacje rzek, wszystkie elektrownie wodne oraz wszystkie piętrzenia na rzekach, potokach i strumieniach) wymaga uprzedniego uzyskania decycji środowiskowej.

• Nakaz odmowy wydania pozwolenia wodnoprawnego, jeżeli korzystanie z wód byłoby niezgodne z planem gospodarowania wodami w dorzeczu (w tym np. gdyby powodowałoby nieosiągniecie celów wodnośrodowiskowych).

• Ustalenie, że utrzymywanie wód może powodować co najwyżej tymczasowe wahanie stanu (w tym: biologicznego i hydromorfologicznego) wód (nie może powodować pogorszenia ich stanu!).

 
22 lutego 2011 r. Rada Ministrów zatwierdziła plany gospodarowania wodami w dorzeczach. Plany te określają w szczególności:

• czy daną "jednolitą część wód" (np. rzeka jlub jej odcinek) zalicza się do 'naturalnych części wód' czy do 'silnie zmienionych części wód' - a w konsekwencji, czy celem jest osiągniecie do 2015 r. jej dobrego stanu, czy tzw. "dobrego potencjału" (co jest nieco bardziej liberalne).

 

• czy terminem osiagnięcia celów środowiskowych dla danej jednolitej częsci wód pozostaje grudzień 2015 r. (norma), czy też przedłuża się go do grudnia 2021 z mozliwością przedłuzenia jeszcze do 2017 r. (wyjątek).

 

• czy w danej jednolitej częsci wód dopuszcza się - w imię nadrzednego interesu publicznego i wobec braku alternatyw - realizację przedsięwzięć które spowodowałyby nieosiągnięcie celów środowiskowych.

 
 
Więcej informacji w naszej broszurce "Jak się troszczyć o rzekę na podstawie prawa Unii Europejskiej - wskazówki dla przyrodników", dostępnej jako pdf na stronie Klubu Przyrodników: www.kp.org.pl   Dziś zaktualizowaliśmy jej treść tak, że uwzględnia ostatnie zmiany prawne.
Bezpośredni link do broszurki: http://kp.org.pl/pdf/poradniki/jak_troszczyc_sie_o_rzeke.pdf
Rozpowszechnianie dozwolone i mile widziane.
 
Przy okazji przypominamy, że zapraszamy na sesję "woda a ochrona przyrody", w Łagowie 8-10 kwietnia 2011 r.; program i formularz zgłoszeniowy znajduje się na www.kp.org.pl
 
Jeszcze wiosną (kwiecień lub koniec marca) planujemy też zorganizowanie warsztatów na temat mozliwości skutecznego uczestnictwa w planowaniu ochrony obszarów Natura 2000 oraz w planowaniu wodnym. Szczególy wkrótce, także na Wiadomościach KP.